کارفرما موظف است در زمان تهیه لیست حقوق و دستمزد مالیات متعلق کارگر را با توجه به ضریب جدول مالیاتی پس از کسر معافیتهای قانونی محاسبه نموده و از حقوق کارگر کسر و به حساب وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز نماید. بنابراین مالیات
متعلقه کارگر نیز یکی از کسورات حقوق و دستمزد محسوب می گردد.
حال مجدداً چرخه و مراحل انجام هزینه و حسابداری حقوق و دستمزد را مرور می نمائیم.
1- واحد حضور و غیاب اطلاعات ورود و خروج پرسنل را به واحد حسابداری ارسال می نماید.
2- واحد حسابداری با توجه به اطلاعات دریافتی از ورود و خروج و اطلاعاتی که قبلاً از کارگزینی در ارتباط با حقوق پایه و سایر موارد دریافت نموده است محاسبات مربوط به حقوق و دستمزد را با توجه به قوانین انجام می دهد.
3- اقدام به تهیه و تکمیل لیست حقوق و دستمزد می گردد.
4- با رعایت موارد زیر سند حسابداری حقوق و دستمزد صادر می گردد.
الف) برابر کل حقوق و مزایا حساب کنترل هزینه دستمزد بدهکار می گردد.
ب) بابت کسورات ( حق بیمه اجتماعی، مالیات، وام، ذخیره ایام مرخصی …) حسابهای مربوطه بستانکار می گردد.
ج) مابه التفاوت کل هزینه حقوق و دستمزد و کسورات مذکور خالص حقوق پرداختنی است که به این حساب منظور خواهد شد.
د) هزینه بیمه اجتماعی سهم کارفرما و بیمه بیکاری به بدهکار حساب بیمه بیکاری منظور و از طرفی حساب حق بیمه پرداختنی بستانکار می شود.
حساب هزینه بیمه اجتماعی ××
حساب هزینه بیمه بیکاری ××
ه) تسهیم هزینه حقوق و دستمزد : در مؤسسات تولیدی همچنانکه قبلاً ذکر شد تعیین بهای تمام شده اهمیت ویژه ای دارد بنابراین برای این منظور هزینه های حقوق و دستمزد تفکیک می گردند و دستمزد مستقیم تولید به حساب کالای در جریان ساخت و هزینه های دستمزد غیرمستقیم، فوق العاده اضافه کاری و نوبت کاری، هزینه دستمزد ایام مرخصی و حق بیمه سهم کارفرما، حق بیمه بیکاری و سایر موارد که قبلاً توضیح داده شده اند به حساب کنترل سربار ساخت و کنترل سربار توزیع و فروش سایر سربار حسب مورد منظور
می گردد.
یعنی در واقع ثبت زیر صورت می پذیرد.
در زمان پرداخت حقوق ثبتهای زیر در دفاتر انجام خواهد پذیرفت.
حساب حقوق و دستمزد پرداختنی ××
حساب صندوق/ بانک ×
بابت واریز حق بیمه اجتماعی به حساب سازمان تأمین اجتماعی و در زمان پرداخت مالیات به حساب وزارت اقتصاد و دارایی ثبت
زیر انجام می پذیرد.
حساب مالیات پرداختنی ××
حساب صندوق / بانک ××
بابت واریز مالیات حقوق به حساب دارایی در ادامه با مثالهای کلیه مراحل حسابداری حقوق و دستمزد را مرحله به مرحله بیان خواهیم کرد.
1- اطلاعات زیر در ارتباط با آقای محمدی یکی از کارکنان شرکت تولیدی نوین در شهریورماه در اختیار می باشد.
– دستمزد ساعتی 3000 ریال
– ساعت کارکرد مهرماه 180 ساعت
– حق اولاد 6400 ریال
– حقوق نامبرده ، مشمول 10% مالیات می باشد.
مطلوبست:
الف) محاسبات تعیین حقوق و مزایای آقای محمدی
ب) تهیه لیست حقوق و دستمزد
ج) تهیه سند حسابداری و ثبت در دفتر روزنامه و حسابهای دفتر کل
د) تسهیم هزینه حقوق و دستمزد به حسابهای مربوطه
ه) ثبت سند حسابداری پرداخت حقوق و حق بیمه های اجتماعی و مالیات
باید توجه داشت در مثال ذکر شده فرض بر این بود که پرسنل تولیدی یکنفر می باشد و مثال به شکل ساده عنوان گردید در حالی که عملاً پرسنل واحدهای تولیدی از دهها نفر با حقوق و مزایای متفاوت و با شرایط کاری متفاوتی چون نوبت کاری و … تشکیل شده است.
باید دقت داشته باشید در این مؤسسات برای کلیه افراد یک لیست حقوق و دستمزد تهیه می شود و ستونهای موجود در لیست با توجه به شرایط هر فرد تکمیل می گردد.
مثال 2: در این مثال که به شکل کلی تری بیان می شود از تهیه لیست حقوق و دستمزد چشم پوشی شده بلکه نحوه انجام محاسبات و ثبت سند حسابداری و تسهیم هزینه ها مد نظر قرار گرفته است.
اطلاعات زیر از مؤسسه تولیدی درخشان در خرداد ماه در اختیار می باشد.
1- جمع حقوق و مزایای ناخالص پرسنل 24000000 ریال شامل موارد زیر می باشد.
2- هزینه ایام مرخصی برآورد شده خردادماه 10% حقوق و دستمزد ناخالص می باشد.
3- حق بیمه اجتماعی براساس قانون شامل موارد زیر می باشد.
4- مالیات حقوق پرسنل 3500000ریال است
5- کسورات وام 1200000 ریال می باشد.
لازم به ذکر است مبلغ 250000 ریال
بابت ایام مرخصی به پرسنل پرداخت شده است
مطلوبست:
الف) محاسبات لازم برای تهیه لیست حقوق و دستمزد
ب) انجام ثبتهای حسابداری لازم پس از تهیه لیست حقوق و دستمزد
ج) انجام محاسبات لازم برای تسهیم هزینه ها و ثبت های لازم در حسابها
د) ثبتهای لازم جهت پرداخت حقوق و مزایا به پرسنل و پرداخت کسورات به دستگاههای مربوطه
